Về khả năng ứng dụng công nghệ từ người khác
Ngày 13 tháng 02 năm 2024 - Chia sẻ bài viết này trên Twitter | Facebook | Telegram
Một blockchain hiện đại cho phép đúc token, có hợp đồng thông minh, một số Layer 2, mở rộng quy mô tốt (sharding), có giải pháp bảo mật, v.v. Nó thường nói về nhiều chuỗi liên kết với nhau trong một hệ sinh thái. Ngành công nghiệp crypto đang bước vào giai đoạn mà khả năng triển khai tốt nhất các công nghệ hiện có trở nên quan trọng. Các nhóm phát triển cần suy nghĩ về tính bảo mật, hiệu quả và trải nghiệm người dùng. Bitcoin có tiêu chuẩn token BRC-20, cộng đồng đang nói về stablecoin và DEX, Zero-knowledge rollups đầu tiên thông qua BitVM đã được giới thiệu gần đây, v.v. Bitcoin đang bắt kịp và ứng dụng các công nghệ hiện có từ các dự án khác. Cardano đang làm gì về vấn đề này? Điều này có phần giống với chiến lược của Apple. Cardano chưa bao giờ là người đầu tiên đưa ra thị trường, nhưng khi đưa ra một sản phẩm mới, thiết kế được cân nhắc kỹ lưỡng và hoạt động đáng tin cậy. Một số dự án sao chép Cardano và ngược lại, Cardano ứng dụng công nghệ từ những dự án khác. Một trong những khía cạnh có thể quyết định thành công sẽ là chất lượng triển khai các công nghệ sẵn có.
Bitcoin đang trở thành một nền tảng DeFi
Những ngày mà cộng đồng Bitcoin coi hợp đồng thông minh và token không cần thiết có lẽ đã không còn nữa. Một số thành viên của cộng đồng Bitcoin công khai nói về thực tế rằng stablecoin là cần thiết cho các nước đang phát triển. Một số người phát cuồng vì Ordinals & Inscriptions. Giám đốc điều hành của Microstrategy muốn mã hóa tài sản trong thế giới thực trên Bitcoin. Các ứng dụng tương thích với EVM sẽ được xây dựng trên Zero-knowledge rollups mới.
Cộng đồng Bitcoin phản ứng với thành công của Ethereum. Mạng blockchain và Layer 2 được rất nhiều người sử dụng để giao dịch với stablecoin. Ngày càng rõ ràng rằng DeFi sẽ biến đổi thế giới tài chính. Các tổ chức sẽ không chỉ nắm giữ và giao dịch crypto mà còn sử dụng mạng Blockchain.
Chúng tôi có thể nói rằng hướng đi do Ethereum đặt ra là phù hợp. Bitcoin nhảy theo quỹ đạo này là sự xác nhận cho những gì nhiều người đã biết trong nhiều năm.
Tôi kỳ vọng rằng trong những năm tới, chúng ta sẽ chứng kiến nỗ lực của các đội trong việc triển khai công nghệ một cách tốt nhất có thể.
Cuộc tranh luận sẽ không phải về việc chúng ta có cần token hay không mà là về tiêu chuẩn nào và cách triển khai nào là hiệu quả, an toàn và phù hợp nhất cho các trường hợp sử dụng cụ thể.
Chúng ta hãy xem xét ngắn gọn các tiêu chuẩn token Layer 1 vì chúng tạo thành nền tảng cho DeFi.
Người ta luôn nói rằng Bitcoin có thể ứng dụng những công nghệ tốt nhất khi thời điểm thích hợp. Điều này đang xảy ra. Chúng ta có thể suy nghĩ xem liệu Bitcoin có tiêu chuẩn token tốt nhất hay không.
BRC-20 là tiêu chuẩn token tệ nhất hiện có
Tiêu chuẩn token BRC-20 là tiêu chuẩn token thử nghiệm sử dụng Ordinals & Inscriptions để cho phép đúc và chuyển token có thể thay thế trên blockchain Bitcoin. Nó sử dụng dữ liệu JSON để bắt đầu hợp đồng token, tạo token mới và di chuyển token xung quanh.
Không giống như đối tác Ethereum ERC-20, BRC-20 không dựa vào hợp đồng thông minh để hoạt động.
Thay vào đó, nó sử dụng một mã định danh duy nhất được ghi trên Satoshi. Mã định danh này, cùng với dữ liệu của Ordinals, được chèn vào một phần của giao dịch Bitcoin được gọi là trường 'witness signature'. Dữ liệu này xác minh quyền sở hữu hợp pháp của số tiền đang được sử dụng và đảm bảo chúng không bị chi tiêu hai lần.
Không có xác thực on-chain giống như cách thực hiện với các hợp đồng thông minh trên blockchain Ethereum.
Để sử dụng BRC-20, cần sử dụng các giao thức bên ngoài. Các giao thức này giúp xử lý sự phức tạp của tiêu chuẩn BRC-20, chẳng hạn như quản lý dòng chữ Ordinals và đảm bảo hoạt động chính xác của token.
Nói một cách đơn giản, giao thức Bitcoin không biết gì về token, mặc dù dữ liệu JSON được lưu trữ trong Blockchain. Tiêu chuẩn BRC-20 không phù hợp với DeFi và mã hóa tài sản.
Ethereum là dự án đầu tiên cho phép khai thác token thông qua hợp đồng thông minh. Hợp đồng thông minh là một đoạn mã trong đó nhà phát hành token xác định hành vi của token, bao gồm cả việc chuyển tiền. Mọi hoạt động token đều yêu cầu xác thực on-chain. Không cần thiết phải sử dụng bất kỳ giao thức bên ngoài nào. ERC-20 là một tiêu chuẩn phù hợp hơn đáng kể cho DeFi.
Cardano có tài sản gốc. Các nhà phát hành token xác định các đặc điểm cơ bản của token thông qua tập lệnh đúc, nhưng không xác định các chi tiết liên quan đến việc lưu trữ trong sổ cái hoặc chuyển khoản. Giao thức Cardano chịu trách nhiệm chuyển token. Hợp đồng thông minh (tập lệnh) không được sử dụng để chuyển token. Cardano thực hiện xác thực on-chain, an toàn và hiệu quả hơn Ethereum nhưng ít khả năng lập trình hơn.
Chúng tôi cho rằng người đọc bài viết của chúng tôi hiểu rõ sự khác biệt giữa các token được đúc trên Ethereum và Cardano .
Chúng tôi đã mô tả ngắn gọn 3 tiêu chuẩn token khác nhau để chứng minh rằng khả năng tương tự có thể được triển khai rất khác nhau.
Ethereum có lợi thế của người đi đầu. Nhóm IOG có thể xem xét việc triển khai Ethereum và đưa ra một tiêu chuẩn khác. Các tài sản gốc giống nhau ở chỗ diễn ra quá trình xác thực on-chain, nhưng chúng khác nhau về mức độ lập trình. Nhóm IOG ưu tiên tính hiệu quả và bảo mật.
Tại sao Bitcoin lại có tiêu chuẩn token tệ như vậy? Bởi vì tiêu chuẩn này không phải là công việc của một nhóm phát triển đã suy nghĩ kỹ lưỡng về thiết kế, mà như nhiều người trình bầy, nó là sự lạm dụng giao thức.
Việc ứng dụng công nghệ khó khăn nếu không có sự hỗ trợ của nhóm phát triển
Không có cơ chế đồng thuận trong cộng đồng Bitcoin về việc có nên đi theo con đường DeFi hay không. Các nhóm xây dựng dựa trên Bitcoin buộc phải lạm dụng các tùy chọn có sẵn. Nhóm Bitcoin Core thường phản đối mọi thay đổi cho phép triển khai công nghệ tốt hơn.
Hiện tại, có vẻ như các tiêu chuẩn token tốt hơn về Bitcoin sẽ được tạo ra trên Layer 2. Không rõ liệu token trên Bitcoin có thể cạnh tranh với tính hiệu quả và tính bảo mật của token trên nền tảng hợp đồng thông minh hay không, vì Bitcoin Script rất hạn chế.
Các nhóm bên thứ ba rất khó tạo ra bất cứ thứ gì trên Bitcoin. Tất cả các giải pháp cuối cùng đều kết thúc bằng một số dạng cơ sở hạ tầng tập trung hoặc liên kết.
Điều quan trọng cần lưu ý là nếu thời gian tạo khối của Bitcoin không thay đổi và duy trì ở mức 10 phút, điều đó sẽ gây tổn hại đến tính hoàn tất của giao dịch của tất cả các Layer 2. PoW của Bitcoin có tính hoàn tất theo xác suất của khối, cộng với hơn 50% số khối được khai thác bởi 2 pool chính. Layer 2 sẽ bị tổn hại bởi điều đó liên quan đến tính Hoàn tất và bảo mật.
Có vẻ như nhóm và cộng đồng phải thống nhất về những đổi mới và thay đổi đối với giao thức. Một số hình thức quản trị on-chain có thể là một khả năng quan trọng cho tương lai của giao thức.
Nếu nhóm Bitcoin chủ động chống lại những thay đổi đối với giao thức với lập luận rằng giao thức vẫn tốt như hiện tại, điều đó sẽ thúc đẩy sự đổi mới lên lớp thứ hai hoặc buộc các nhóm bên thứ ba lạm dụng giao thức. Thật không may, kết quả là các giải pháp rất kém hiệu quả.
Nhiều dự án, bao gồm cả Cardano, đã đi theo con đường ngược lại. Họ cố gắng học hỏi từ những sai lầm của các dự án khác, để đổi mới và cải tiến công nghệ. Điều này được thực hiện thông qua sự hỗ trợ tích cực hoặc thụ động của cộng đồng.
Nếu là người hâm mộ dự án Cardano, có lẽ bạn sẽ không mong đợi sự phát triển sẽ kết thúc ở kỷ nguyên Voltaire. Bạn mong đợi nhóm sẽ dần dần cải thiện cơ chế đồng thuận (stake được thực hiện trong kỷ nguyên Shelley và kỷ nguyên Basho tập trung vào khả năng mở rộng) và hợp đồng thông minh (kỷ nguyên Goguen).
Khi sự cạnh tranh giữa các dự án ngày càng tăng, không có sự khác biệt đáng kể nào giữa những gì Blockchain cung cấp. Chất lượng và đặc điểm của các tính năng cá nhân đang trở nên quan trọng.
Những gì chúng tôi đã thể hiện trên các tiêu chuẩn token sẽ tương tự như hợp đồng thông minh, khả năng mở rộng, bảo mật, Phi tập trung, quyền riêng tư, v.v.
Sẽ không còn quan trọng có bao nhiêu DEX mà một hệ sinh thái nhất định có, mà là bao nhiêu trong số chúng sẽ bị hack (bảo mật), tốc độ và tốc độ thực hiện hoán đổi, bao nhiêu người có thể sử dụng đồng thời nền tảng (khả năng mở rộng), vân vân.
Trải nghiệm của người dùng phụ thuộc vào chất lượng triển khai của từng công nghệ. Một hệ sinh thái có thể không duy trì được sự thống trị thị trường nếu nó không còn là người dẫn đầu về công nghệ. Với việc ứng dụng đại trà, các yêu cầu cao hơn nhiều về hiệu quả và khả năng thích ứng nhanh chóng với các điều kiện mới sẽ được đặt ra cho các dự án.
Thành công sẽ phụ thuộc vào quy mô và chuyên môn của các nhóm, nguồn tài chính cho đổi mới và hình thức quản trị.
Cardano có luôn tồn tại trên thị trường không?
Một số người coi Cardano là một dự án tiến hành chậm. Họ có thể đúng ở một mức độ nào đó, vì Ethereum có token ra đời sớm hơn Cardano, Solana có quy mô tốt hơn nhiều so với Cardano, Polkadot và Cosmos có blockchain dành riêng cho ứng dụng, Monero có giao dịch riêng tư, v.v.
Cardano chưa bao giờ là người đầu tiên ra mắt thị trường bất kỳ công nghệ nào. Điều này giống với chiến lược của Apple mà không phải là ý định của nhóm phát triển.
Dự án Nxt đã triển khai thuần túy cơ chế đồng thuận PoS đầu tiên vào năm 2013. Dự án Tezos đã có tính năng stake thanh khoản trước Cardano vào năm 2018.
Cardano không phải là Blockchain đầu tiên triển khai PoS với tính năng stake thanh khoản, nhưng đây là dự án đầu tiên trong top 10 có nó và nó vẫn nằm trong top 10. Số lượng người stake ADA không ngừng tăng lên nên có thể nói rằng đây là một triển khai thành công.
Dự án Cardano là một trong số ít dự án tiên phong của mô hình UTxO. Chỉ có 2 dự án trong top 10 sử dụng mô hình kế toán này. Nhóm IOG đã cải tiến mô hình Bitcoin UTxO và do đó tăng tính diễn đạt và hiệu quả. Tất cả các token trên Cardano đều là UTxO và có các đặc tính tương tự như coin ADA. Cardano không phải là dự án đầu tiên có token. Nhóm IOG đã tận dụng tối đa Bitcoin và Ethereum và tạo ra tiêu chuẩn token của họ với các tính năng độc đáo.
Tôi dám khẳng định rằng lợi thế về tài sản gốc của Cardano sẽ chứng tỏ là lợi thế trong tương lai do tính hiệu quả (nhu cầu ít hơn về tài nguyên máy tính trong quá trình chuyển giao).
Nhiều nền tảng hợp đồng thông minh tương thích với EVM. Nhóm IOG đã đi theo con đường riêng của họ. Tập lệnh Plutus là sự kết hợp giữa hợp đồng thông minh Bitcoin Script và Solidity. Ngay cả trong trường hợp này, đó là một cách tiếp cận độc đáo.
Mô hình UTxO và tập lệnh Plutus đã cho phép dự án AXO xây dựng một DEX Order book duy nhất. Axo DEX rất tiết kiệm tài nguyên và theo quan điểm của người dùng, nó cung cấp các tùy chọn mà chúng tôi chưa có trong crypto cho đến nay.
Genius Yield là một DEX tuyệt vời khác cho phép giao dịch minh bạch và có thể dự đoán được mà không có bất kỳ sự trượt giá nào và thua lỗ nhất thời.
Cardano cho phép người dùng chạy bot giao dịch không giám sát thông qua ví. Ngay cả khi bot giao dịch với ADA, token vẫn được stake và phần thưởng stake sẽ được chuyển đến địa chỉ của người dùng.
Nhóm IOG có thể đưa các công nghệ hiện có lên một tầm cao mới. Đây có thể là một chiến lược mang lại chiến thắng giống như đối với Apple. Apple không tạo ra chiếc điện thoại thông minh đầu tiên và kính thực tế ảo tăng cường, nhưng họ luôn tạo ra phiên bản tốt nhất trên thị trường sau nhiều lần lặp lại.
Nhóm IOG đã tiếp quản Substrate của Parity để xây dựng Khung chuỗi đối tác. Một phần quan trọng của mã đã được viết lại. Vì vậy đây sẽ không phải là bản sao của khái niệm này. Thật khó để đoán trước kết quả sẽ như thế nào, nhưng dựa trên lịch sử, chúng ta có thể ước tính rằng nó sẽ ở trên mức trung bình.
Điều này có thể được nhận thức theo cách mà dự án có thể phản ánh tiến bộ công nghệ của các dự án khác và thích ứng với nó một cách hiệu quả.
Nó sẽ xảy ra một lần nữa sau khi cuộc thi đã mang lại kết quả tương tự, nhưng Cardano có thể lại có một giải pháp chất lượng rất cao.
Chúng tôi chắc chắn không muốn nói rằng Cardano là Apple của ngành công nghiệp Blockchain. Đây là một sự tương tự tốt cho cách tiếp cận công nghệ của nhóm IOG. Mục tiêu không phải là trở thành người đầu tiên trên thị trường hay sao chép đối thủ cạnh tranh. Mục tiêu là suy nghĩ về thiết kế trong bối cảnh giao thức và các công nghệ khác.
Các thuộc tính như tính Phi tập trung cao, tính tất định hoặc mức phí có thể dự đoán được sẽ ảnh hưởng tích cực đến mọi thứ xảy ra trên giao thức.
Các ứng dụng của bên thứ ba phụ thuộc vào cơ chế đồng thuận của mạng, mô hình kế toán, nền tảng Plutus, tiêu chuẩn token, Layer 2, v.v. Các nâng cấp trong tương lai và khả năng cải thiện ứng dụng là rất quan trọng để thành công. Chúng ta có thể thấy các ứng dụng của Plutus V2 hiệu quả hơn đáng kể so với Plutus V1. Plutus V3 sắp ra mắt.
Ngày nay, việc có một số chức năng không còn quan trọng nữa mà là tiếp tục cải tiến nó. Giống như mỗi phiên bản iPhone mới tốt hơn thì các công nghệ Blockchain riêng lẻ cũng phải được cải tiến. Mỗi phiên bản mới chưa chắc phải mang tính cách mạng, nhưng sự khác biệt giữa 5 phiên bản sẽ rất đáng kể.
Có lẽ chúng ta nên hỏi liệu những công nghệ hiện có có thực sự có phải là tốt nhất hay không. Có thể các nhóm phát triển khác đã ra mắt quá sớm và hiện họ đang phải đối mặt với các vấn đề như nhiều vụ hack, khởi động lại mạng, không thể mở rộng quy mô Layer 1 tốt hơn, phí cao, giao dịch không thành công, v.v.
Lời kết
Công nghệ blockchain đang phát triển nhanh chóng, mặc dù việc ứng dụng có vẻ chậm hơn. Có lẽ ngành công nghiệp Blockchain chưa sẵn sàng để được ứng dụng và chúng ta sẽ phải chờ vài năm nữa. Tôi gần như chắc chắn một điều. Một khi việc ứng dụng xảy ra, tiến bộ công nghệ sẽ nhanh hơn ngày nay. Các nhóm phát triển sẽ dần dần cải thiện các giao thức tương tự như cách các gã khổng lồ CNTT cải thiện dịch vụ của họ. Đôi khi một điều gì đó mang tính cách mạng xuất hiện làm gián đoạn toàn bộ ngành công nghiệp. Đây có thể là sự kết hợp giữa Blockchain với AI hoặc công nghệ cho phép chuyển tài sản crypto mà không cần Blockchain.
Là người đầu tiên đưa công nghệ mới ra mắt thị trường là một lợi thế lớn. Nhưng điều đó không đảm bảo chắc chắn rằng dự án đó có sự kết hợp công nghệ tốt nhất và sẽ là dự án thành công nhất. Chúng ta đã chứng kiến nhiều lần trong lịch sử rằng những người đầu tiên tham gia thị trường đều thất bại. Chúng ta cũng đã chứng kiến những công nghệ ra mắt chậm hơn giành chiến thắng. Thật khó để dự đoán tương lai. Apple không phải là công ty đầu tiên và duy nhất bán điện thoại thông minh. Bang Wyoming của Mỹ đang chuẩn bị phát hành stablecoin và đang coi đây là một dự án đa nền tảng. Tương lai của crypto sẽ không chỉ có một người chiến thắng duy nhất. Cardano sẽ là một phần của tương lai vì nó có những tính năng độc đáo khiến nó khác biệt so với những loại khác. Nhưng chủ yếu là nhờ nhóm có thể cung cấp các công nghệ có chất lượng trên mức trung bình.
Nguồn bài viết tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới