Cardano sẽ là trung tâm của lĩnh vực blockchain
Ngày 24 tháng 11 năm 2023 - Chia sẻ bài viết này trên Twitter | Facebook | Telegram
Trong video Midnight Special, Charles Hoskinson đã mô tả vai trò của Cardano trong bối cảnh Midnight và các Chuỗi đối tác (Partner chain). Midnight đã được đề cập nhiều lần, nhưng lời giải thích xoay quanh khả năng tương tác, siêu node, một bộ quy tắc chung, v.v. Những gì đang được xây dựng là rất lớn. Phải nói thêm rằng có lẽ sẽ phải mất nhiều năm mới có được những thứ như vậy. Bài viết này dựa trên sự hiểu biết của chúng tôi về video của Charles và có thể không hoàn toàn chính xác.
Điều có giá trị nhất của hệ sinh thái Cardano
Thành tựu hữu hình lớn nhất của hệ sinh thái Cardano là Lớp thanh toán và tài sản Cardano (Cardano Asset Settlement and Settlement Layer - CASL). Đó là lớp trong thiết kế ban đầu có tên Lớp quyết toán Cardano (Cardano Settlement Layer - CSL).
CASL bao gồm Ouroboros PoS, mô hình eUTxO, tài sản gốc Cardano (CNA), tập lệnh Plutus (phần on-chain của ứng dụng), stake thanh khoản, đa ủy quyền, quản trị on-chain, phí Babel (chưa được triển khai), v.v.
CASL sẽ được cải thiện theo thời gian. Mô hình eUTxO sẽ được cải tiến, một tiêu chuẩn mới cho token bảo mật đang được phát triển, nền tảng Plutus sẽ được nâng cấp và Trình Input Endorser sẽ cải thiện khả năng mở rộng.
Đây là một quan điểm thuần túy công nghệ.
Tuy nhiên, khía cạnh kinh tế và xã hội cũng rất quan trọng, vì các nhà vận hành pool (SPO) và các nhà đầu tư đóng vai trò quan trọng để thành công. 1200 pool hoạt động và 1,3 triệu người stake là cơ sở vững chắc cho mức độ Phi tập trung cao.
CASL phải được nhìn nhận không chỉ trong bối cảnh công nghệ mà còn trong bối cảnh Phi tập trung. Trong hình, bạn có thể thấy điều gì đằng sau sự thành công của Cardano.
Charles đã đề cập rõ ràng rằng việc rời bỏ điều này là vô nghĩa. Tốt hơn là hãy tận dụng nó.
Điều quan trọng cần lưu ý là ngoài việc Phi tập trung, các nhà vận hành pool còn cung cấp tài nguyên máy tính cho mạng Cardano. Tài nguyên điện toán và phi tập trung hiện không thể được xuất khẩu sang các hệ sinh thái khác. Điều gì sẽ xảy ra nếu có thể cung cấp dịch vụ này như một dịch vụ cho các chuỗi khác?
Các nhà vận hành pool sẽ có được nguồn doanh thu mới, đồng thời tính Phi tập trung và bảo mật của toàn ngành sẽ tăng lên. Nếu có thể kết nối các chuỗi một cách liền mạch (khả năng tương tác), các dịch vụ kết hợp và hiệu quả hơn có thể được xây dựng.
Charles trình bày một kế hoạch đầy tham vọng để đạt được mục tiêu lớn lao này.
Hạ tầng để xây dựng chuỗi và siêu node
Hạ tầng Cardano PartnerChain (CPF) đã được thảo luận tại Summit Cardano. Hạ tầng này sẽ giúp việc xây dựng các blockchain mới dễ dàng hơn. Và chúng có thể là Chuỗi đối tác của Cardano.
Ý tưởng cơ bản là CASL sẽ được bao quanh bởi nhiều lớp dịch vụ (Chuỗi đối tác). CASL sẽ là nơi duy trì tính Phi tập trung cao, quy mô rất tốt và là nơi các token sẽ tồn tại. Dịch vụ sẽ được CASL sử dụng. Nếu cần có tài sản trong thế giới thực được mã hóa, CASL sẽ là nơi tạo ra chúng. Các dịch vụ (Chuỗi đối tác) sẽ sử dụng token từ CASL.
Tuy nhiên, Chuỗi đối tác có thể cho phép đúc token tùy chỉnh của họ. Đối với các trường hợp sử dụng yêu cầu quyền riêng tư, cần sử dụng Blockchain với dữ liệu được bảo vệ (Midnight).
Chuỗi đối tác có thể được xây dựng để tập trung vào các trường hợp sử dụng cụ thể. Nó có thể là dịch vụ lưu trữ phi tập trung, dịch vụ AI, Oracles, quản lý danh tính, dịch vụ KYC, dịch vụ bảo mật (như Midnight), DEX hoặc thậm chí là dịch vụ tập trung (hoặc bán phi tập trung).
Bằng cách này, có thể kết nối không chỉ các blockchain hiện có mà còn cả các hệ thống cũ muốn kết nối chặt chẽ hơn với các blockchain.
Các Chuỗi đối tác sẽ có cơ chế đồng thuận riêng, token riêng, quản trị riêng, v.v. Về cơ bản, chúng sẽ là các chuỗi độc lập có thể đảm bảo tính bảo mật của chúng. Tuy nhiên, có thể tăng cường bảo mật bằng cách mượn một phần từ CASL, tức là về cơ bản từ cơ sở hạ tầng cơ sở Cardano (SPO).
Bảo mật từ Cardano có thể được mượn thông qua lấy mẫu Quorum của SPO. SPO có thể chạy siêu node và có thể giữ an toàn cho một phần của Chuỗi đối tác.
Chuỗi đối tác sẽ có một lớp có thể được mô tả như một bộ quy tắc chung. Chuỗi đối tác sẽ có thể liên lạc với Cardano và với nhau.
Làm cách nào để kết nối Cardano với Bitcoin và Ethereum? Cần sắp xếp để các nhà phát triển của hệ sinh thái khác có thể dễ dàng kết nối với Cardano. Phải tạo ra một Lớp dịch vụ có nhiều móc nối để có thể tương tác. Các nhà phát triển phải dễ dàng sử dụng một dịch vụ. Nhờ tính đồng nhất trên một nền tảng nên việc kết nối sẽ được thực hiện dễ dàng và nhanh chóng. Ví dụ: với kết nối này, Bitcoin có thể sử dụng DEX từ hệ sinh thái Cardano.
Ngoài ra, những cầu nối không cần sự tin cậy (trustless) sẽ được tạo ra để sử dụng công nghệ chứng minh đệ quy. Bằng chứng đệ quy cung cấp mức độ đảm bảo cao cho các chuỗi được hỗ trợ.
Bằng chứng đệ quy sử dụng mật mã Zero-Knowledge. Công nghệ này có thể được tận dụng để tăng khả năng tương tác trong các blockchain vì nó cho phép xác minh hiệu quả các giao dịch và trạng thái trên các mạng blockchain khác nhau. Ví dụ: một Blockchain có thể cung cấp bằng chứng đệ quy về trạng thái của nó, sau đó có thể được xác minh bởi một Blockchain khác, cho phép các tương tác xuyên chuỗi không cần tin cậy.
Một dịch vụ phi tập trung thường cần một cơ sở hạ tầng cho hoạt động của nó, cơ sở hạ tầng này có thể được Phi tập trung ít nhiều. Lớp cơ sở (CASL) phải được duy trì tính Phi tập trung, nhưng phần dịch vụ có thể ít được Phi tập trung hơn. Nhìn chung, dịch vụ sẽ được Phi tập trung (quyền tự quản lý tài sản sẽ được duy trì). Cơ sở hạ tầng phi tập trung là một cái gì đó hoàn toàn khác với Blockchain. Cơ sở hạ tầng phải có mức phí có thể dự đoán được, quy mô tài nguyên theo yêu cầu, đáp ứng SLA (Service Level Agreement), v.v.
Blockchain Cardano về cơ bản là một Lớp quyết toán (Settlement Layer) với lớp lập trình nhẹ (tập lệnh Plutus).
Siêu node là gì?
Đó là khả năng mô-đun hóa và chứa từng phần cơ sở hạ tầng mà SPO có thể chạy. Chuỗi đối tác sẽ tuân thủ một tiêu chuẩn chung để có thể được đóng gói trong container (gói cài đặt dịch vụ). SPO sẽ có thể quyết định dịch vụ (Chuỗi đối tác) nào họ muốn hỗ trợ và vận hành trên node của họ. Chỉ với một cú nhấp chuột, họ có thể tải xuống container chứa dịch vụ và chạy nó.
Mục tiêu là làm cho các container nhẹ nhất có thể. Để làm được điều này, Mithril sẽ được sử dụng để tạo ra các node nhẹ (hoặc bán nhẹ) của Chuỗi đối tác. SPO không cần thiết phải chạy các node đầy đủ của mọi Chuỗi đối tác, nhưng họ vẫn có thể xác thực các khối một cách đáng tin cậy.
SPO có thể chạy các node với chi phí rẻ mà vẫn đáng tin cậy và an toàn. Hiệu quả sẽ đảm bảo doanh thu cao hơn.
Khái niệm siêu node là một công nghệ đã có sẵn. Charles đề cập rằng nhóm đã lấy cảm hứng từ Firefly của Hyperledger và đó là một tài liệu tham khảo tốt.
Trong hình ảnh bên dưới, bạn có thể thấy khái niệm về siêu node trong hệ sinh thái Cardano. SPO (một phần của lớp CASL) có thể chạy nhiều ứng dụng máy trạm nhẹ của Chuỗi đối tác (theo lựa chọn của họ) ở dạng được chứa trên siêu node của họ.
Stakers sẽ xem Chuỗi đối tác nào được điều hành bởi SPO. Người stake có thể chọn SPO tùy theo Chuỗi đối tác mà họ hỗ trợ.
Nhóm IOG bắt đầu xây dựng Hạ tầng Chuỗi đối tác Cardano bằng cách tận dụng (có thể là phân nhánh) Parity's Substrate. Substrate là một công cụ phát triển phần mềm Blockchain được các nhà phát triển sử dụng để tạo ra các parachain tạo nên mạng Polkadot. Về cơ bản, Substrate là SDK mà các nhà phát triển có thể xây dựng bất kỳ loại Blockchain nào không nhất thiết phải dành cho hệ sinh thái Polkadot.
Hoskinson nói rằng Substrate là điểm khởi đầu và rất nhiều thay đổi và sửa đổi đã được thực hiện để làm cho khuôn khổ đáp ứng các yêu cầu của hệ sinh thái Cardano. Nhiều nhà phát triển Parity trước đây được cho là đang làm việc trên nó. Điều này có thể liên quan đến việc Parity Technologies buộc phải sa thải 30% nhân viên của mình (khoảng 100).
Token kép
Trong bối cảnh của Midnight, Charles đã nói về mô hình token kép. Cần phải có hai token. Một loại sẽ được bảo mật và tồn tại trên Midnight. Đồng thứ hai sẽ được đúc trên Cardano.
Các đồng crypto phổ biến hiện nay cố gắng hoàn thành hai mục tiêu không tương thích cùng lúc. Lớp dịch vụ cần một token ôn định, có thể dự đoán trước được phí dịch vụ. Token đó được cho là một loại token tiện ích ổn định.
Mặt khác, crypto cũng được coi là khoản đầu tư. Mọi người kỳ vọng chúng sẽ tăng giá trong tương lai. Giá cả của token tăng trưởng được xem là phản ánh sự thành công của dự án. Chúng cũng phục vụ cho việc Phi tập trung mạng lưới và quản trị.
Nói cách khác, trong một bối cảnh, cần nhất định thì token phải có sự ổn định, nhưng trong khi ở bối cảnh khác, token lại cần phải có sự biến động cao.
Mục tiêu của nhóm IOG là xây dựng một hệ thống đáp ứng cả hai yêu cầu. Tuy nhiên, nhiều thông tin hơn vẫn chưa được tiết lộ vì các chi tiết vẫn đang được xử lý.
Về mặt tích cực, sẽ có sự kết nối tương đối mạnh mẽ giữa Cardano và Midnight. Quản trị về Midnight (hy vọng) nên dựa trên token sẽ tồn tại trên Cardano. Chúng ta sẽ thấy.
Nó phải dễ dàng cho người dùng.
Người dùng ứng dụng thanh toán dịch vụ (ADA hoặc, ví dụ: bằng token Midnight) và phí sẽ được tự động phân bổ cho tất cả những người đã cung cấp một phần dịch vụ. Về mặt lý thuyết, có thể một ứng dụng trên Ethereum (viết bằng Solidity) sẽ sử dụng Chuỗi đối tác để lưu trữ dữ liệu và KYC và các dịch vụ này có thể cần sử dụng Cardano (CASL). Do đó, về mặt lý thuyết, có thể một phần phí trả bằng ETH sẽ được chuyển đổi thành ADA để thanh toán cho các SPO vận hành cơ sở hạ tầng lưu trữ và KYC (thông qua cơ chế trả phí Babel Fee).
Lời kết
Các nhà phát triển trong hệ sinh thái Cardano phải xây dựng một phần off-chain bên cạnh phần on-chain của ứng dụng. Họ có thể xem xét việc tạo một Chuỗi đối tác mới thay vì phần off-chain.
Chuỗi đối tác có thể cung cấp dịch vụ cho các nhà phát triển ứng dụng. DEX trên Cardano đối với tài sản gốc (ADA và token) có thể sử dụng dịch vụ KYC do Midnight cung cấp. Một sàn giao dịch KYC có thể được tạo ra để có quyền tự quản lý. Các dịch vụ kết hợp sẽ xuất hiện, đây là một tình huống tốt hơn so với việc có các sàn giao dịch tập trung hoàn toàn (CEX) hoặc chỉ không phi tập trung (với các tùy chọn hạn chế để tuân thủ các quy định).
Thông qua Chuỗi đối tác, các nhà phát triển từ tất cả các hệ sinh thái, bao gồm cả Cardano, sẽ có quyền truy cập vào nhiều dịch vụ khác nhau. Thông qua công kết nối, bạn không chỉ có thể sử dụng các dịch vụ do Chuỗi đối tác cung cấp mà còn cả CASL. Nếu triển khai thành công, có thể nói Cardano sẽ trở thành trung tâm của ngành công nghiệp Blockchain.
Tuy nhiên, đây là một tuyên bố rất táo bạo và có thể không chắc chắn sẽ xảy ra. Chúng tôi hy vọng rằng trong những năm tới, chúng ta sẽ theo dõi cuộc chiến giữa các chuỗi thống trị để trở thành tầng định cư thống trị. Chúng tôi không nghĩ đó sẽ là Bitcoin vì nó không có khái niệm hay về token ở lớp đầu tiên. Về mặt lý thuyết nó có thể là Ethereum nếu nó có quy mô tốt hơn. Cộng đồng nên đặc biệt chú trọng đến việc Phi tập trung và quản trị. Tuy nhiên, chúng ta phải nhận ra rằng việc đưa ra quyết định không phải do lý trí mà do lòng tham.
Những gì nhóm IOG đang xây dựng là rất lớn và phải nói thêm là rất tham vọng. Tôi thậm chí còn dám nói rằng nó có thể lớn hơn Cardano (mặc dù Cardano có thể vẫn là trung tâm của mọi thứ - trở thành một mỏ neo đáng tin cậy). Thật không may, chúng tôi không biết khi nào Hạ tầng mới sẽ có sẵn cho các nhà phát triển. Sau khi có sẵn Hạ tầng, có thể phải mất vài năm nữa thì các dịch vụ đầu tiên mới được tạo ra.
Những gì Charles đang nói có lý. Đó là một hướng đi tốt vì nó sẽ cho phép duy trì quyền tự quản lý tài sản và xây dựng các dịch vụ trên Blockchain bằng cách sử dụng cơ sở hạ tầng ít nhiều phi tập trung (nếu cần) và hỗ trợ khả năng tương tác.
Xem thêm video của Charles Hoskinson, Midnight Special (Đã được lồng tiếng bởi nhóm Fimi)
Nguồn bài viết tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới