Cardano testnet để làm gì?
Ngày 25 tháng 08 năm 2022
Nếu bạn hiểu testnet (mạng thử nghiệm) dùng để làm gì, bạn sẽ không phải ngạc nhiên khi nó không ở trạng thái lý tưởng hoặc khi có lỗi xuất hiện. Nếu testnet ổn định 100% thì đó là điều đáng nghi ngờ và một số cái gì đó khác có thể bị lỗi. Sự ổn định và độ tin cậy 100% là chất lượng mà người dùng mong đợi ở mạng mainnet (mạng chính), chứ không phải ở mạng testnet. Testnet không dành cho người dùng, mà dành cho các nhà phát triển. Các nhà phát triển biết rằng testnet có thể không ổn định.
Nhiệm vụ của Testnet
Người dùng sử dụng Cardano thậm chí chỉ biết đến sự tồn tại của mạng Mainnet. Mạng mainnet cần phải được bảo mật và đáng tin cậy 100%. Trong lĩnh vực phần mềm, chúng ta không bao giờ chắc chắn 100% rằng sẽ không xảy ra lỗi, thậm chí là lỗi nghiêm trọng. Các Nhóm phát triển thiết lập quy trình và nỗ lực rất nhiều để đạt được mức độ tin cậy cao nhất có thể rằng phần mềm sẽ hoạt động chính xác như mong đợi.
Mọi phần mềm trên thế giới đều cần được bảo trì và phát triển mới vì nó cần đáp ứng với môi trường luôn thay đổi và vì các yêu cầu của người dùng. Phần mềm không được nâng cấp sẽ dần trở nên lỗi thời và bị các đối thủ cạnh tranh vượt mặt. Ngoài ra, nó có thể không hoạt động tốt. Ví dụ, các công cụ mật mã có thể được sử dụng mà không còn an toàn. Nếu Nhóm phát triển không thay thế chúng bằng những cái mới, giao thức sẽ không còn an toàn. Về lâu dài, tất cả các Nhóm phát triển sẽ phải giải quyết việc chuyển đổi sang mật mã có khả năng chống lại tính toán lượng tử.
Giao thức là phần mềm và có các lỗi hoặc bộ phận ẩn (chẳng hạn như thư viện của bên thứ ba) trong mỗi giao thức phải được thay thế hoặc ít nhất là cập nhật. Câu hỏi đặt ra là liệu các lỗ hổng có xuất hiện hay không và tác động nghiêm trọng đến mức nào.
Testnet là một mạng chạy song song (với mainnet) và riêng biệt, trên đó phần mềm mới được kiểm tra trước khi mọi người đồng ý rằng một phiên bản mới của giao thức có thể được triển khai trên mạng mainnet.
Có những phiên bản ví đặc biệt chỉ hoạt động trên testnet. Một đồng tiền và token testnet ADA (tADA) đặc biệt không có giá trị thực được sử dụng. Nếu bạn cần khám phá các giao dịch và khối trên testnet, bạn cần sử dụng các công cụ chuyên dụng cho việc đó. Ví dụ: Cexplorer.io có một phiên bản chỉ dành cho testnet.
Khi một phiên bản giao thức mới được tạo, chẳng hạn như một bản cập nhật mới kỳ vọng sẽ được triển khai trên mạng mainnet, trước tiên nó phải chứng minh được chất lượng của mình trên mạng thử nghiệm. Đôi khi cần chạy nhiều testnet song song. Có thử nghiệm chuyên sâu trên testnet. Cần phải xác minh rằng quá trình chuyển đổi sang phiên bản mới sẽ suôn sẻ và mọi thứ sẽ hoạt động như trước. Các thay đổi mới nên mở rộng hoặc cải thiện giao thức một cách lý tưởng mà không ảnh hưởng xấu đến chức năng hiện có. Mục tiêu của testnet là gần đúng và bắt chước chức năng của mainnet càng gần giống càng tốt.
Các nhà phát triển hy vọng rằng bản cập nhật phát hành mới sẽ ổn và việc thử nghiệm trên testnet và sẽ không phát sinh bất kỳ vấn đề nào. Nếu đúng như vậy, bản cập nhật mới có thể được triển khai trên mạng mainnet.
Tuy nhiên, nếu một lỗi được tìm thấy, đây là khả năng được kỳ vọng. Nhóm phát triển có thể phân tích lỗi và sau đó sửa nó. Rất có thể một bản cập nhật phát hành mới sẽ cần được tạo lại để sửa lỗi. Sau đó, thử nghiệm mới phải diễn ra với bản phát hành mới này. Điều này sẽ trì hoãn việc phát hành trên mạng mainnet. Điều này gây khó chịu nhưng nó khá phổ biến. Không có gì bất thường nếu điều đó xảy ra. Testnet là để tìm lỗi trong phần mềm mới. Thông qua quá trình này, một lỗi nghiêm trọng tiềm ẩn sẽ không gây nguy hiểm cho tài sản người dùng thực trên mạng mainnet. Nhưng nếu một lỗi được phát hiện trên mạng mainnet, thì đó sẽ có thể là một vấn đề nghiêm trọng.
Kiểm tra cẩn thận phiên bản giao thức mới trên testnet là một phần quan trọng của bất kỳ quá trình phát hành nào. Từ quan điểm của người dùng, mà cả các nhà phát triển bên thứ ba, thật khó chịu khi trì hoãn việc phát hành phiên bản mới mà họ đang chờ đợi. Tuy nhiên, sự chậm trễ là cần thiết vì mọi người đều mong đợi mạng mainnet hoạt động đáng tin cậy nhất có thể.
Đón nhận sự chậm trễ
Nếu một lỗi xảy ra trên testnet, nó sẽ làm trì hoãn việc phát hành phiên bản mới. Có nhiều cách để xem xét vấn đề này. Các nhà phê bình có thể nói rằng Nhóm phát triển đã không đưa ra những cải tiến như mong đợi đúng thời hạn. Điều đó đúng, nhưng nó chắc chắn không phải là một vấn đề lớn như một số phương tiện truyền thông hoặc những người trên mạng xã hội đang giải thích nó. Việc phát triển phần mềm cần rất nhiều thời gian và không thể dự đoán chính xác thời gian là bao lâu. Nhóm phát triển luôn cố gắng làm cho việc cập nhật dễ dự đoán nhất có thể, nhưng bản cập nhật càng lớn, thường càng có nhiều khả năng bị chậm trễ.
Ngay cả khi sự chậm trễ là khó chịu, nhưng nó cần được nhìn nhận một cách tích cực. Lỗi được phát hiện trên testnet là bằng chứng cho thấy Nhóm phát triển và cộng đồng đang thử nghiệm cẩn thận phiên bản mới của ứng dụng khách Cardano. Nhiều người đang đảm bảo rằng chỉ phần mềm đã được kiểm tra tốt mới được vào mạng mainnet Cardano.
Chúng ta không sống trong một thế giới lý tưởng, với mong muốn không có lỗi được tìm thấy, ngay cả khi nó là trên testnet và phải không có sự chậm trễ nào cả. Bản nâng cấp Vasil là một trong những cải tiến lớn nhất và toàn diện nhất đối với giao thức Cardano. Nếu bạn nhìn vào lịch sử và tìm kiếm xem một bản phát hành phần mềm đã bị trì hoãn bao nhiêu, bạn sẽ thấy rằng đó là thậm chí hàng năm. Đó là việc cần phải chấp nhận thực tế trong việc phát triển phần mềm. Việc đổ lỗi cho một nhóm hay mất niềm tin vào toàn bộ dự án là điều rất vô lý.
Mac OS X lần đầu tiên được giới thiệu với tên mã Rhapsody vào năm 1997, nhưng phiên bản 1 đã không được phát hành cho đến tận 4 năm sau đó. Windows Vista ban đầu được lên kế hoạch xuất xưởng vào năm 2003, như một bản phát hành nhỏ giữa Windows XP và phiên bản tiếp theo thực sự, nhưng ngày phát hành đó đã bị lùi lại đến 3 năm.
Apple và Microsoft vẫn tồn tại mặc dù thực tế là việc phát triển phần mềm có thể bị trì hoãn đáng kể. Sản phẩm của họ được sử dụng trên toàn thế giới vì chúng đáng tin cậy và hiệu quả. Bất chấp sự chậm trễ trong việc phát hành các phiên bản mới, các công ty này cuối cùng vẫn có thể cung cấp các sản phẩm tốt nhất trên thị trường, có tính sáng tạo và quan trọng nhất là đáng tin cậy. Nếu có một lỗi trong sản phẩm, các công ty có thể khắc phục nó một cách nhanh chóng.
Giao thức blockchain là phần mềm tương đối phức tạp. Cardano trước hết phải đảm bảo rằng người dùng không bị mất tài sản của họ trên mạng mainnet. Rất khó để cập nhật mạng toàn cầu vì tất cả các nhà khai thác nút đầy đủ cần phải được đồng bộ hóa. Có một sự khác biệt lớn giữa việc cập nhật phiên bản hệ điều hành mới trên máy tính của bạn ở nhà và cập nhật mạng blockchain toàn cầu. Cardano là một mạng phi tập trung, vì vậy việc cập nhật phần mềm không phải là vấn đề chỉ cần nhấn một nút. Đó là một quá trình rất giống với testnet.
Trước hết, người dùng nên đánh giá cao các quy trình hiện tại. Chúng được thiết lập tốt đến mức có thể tìm thấy lỗi trên testnet và cộng đồng có thể tìm và sửa lỗi. Một ưu điểm rất tuyệt vời của Cardano là quy trình cập nhật với bộ tổ hợp hard-fork. Khả năng này không phải blockchain nào cũng có được.
Kết luận
Câu hỏi đặt ra là chúng ta nên quan tâm đến Cardano testnet ở mức độ nào? Và các phương tiện truyền thông nên viết về nó như thế nào?
Hãy thử hỏi xem, có bao nhiêu người quan tâm đến cách Microsoft kiểm tra hệ điều hành Windows trước khi các bản cập nhật được cài đặt tự động? Hệ điều hành cũng bảo vệ tài sản và quyền riêng tư của bạn ở một mức độ nào đó. Vì nếu tin tặc dễ dàng xâm nhập vào quyền riêng tư của bạn, chúng có thể lấy được thông tin nhạy cảm. Hầu hết mọi người tin tưởng rằng các kỹ sư của Microsoft đang làm tốt công việc của họ và phiên bản mới sẽ tốt hơn, chất lượng cao hơn và an toàn hơn.
Cardano không phải là sản phẩm của một công ty tư nhân, mà là một mạng lưới toàn cầu. Cardano đang được phát triển như một dự án mã nguồn mở. Cộng đồng mong đợi sự minh bạch tối đa khi các mạng blockchain toàn cầu có tham vọng thay thế các dịch vụ tài chính và các gã khổng lồ CNTT hiện tại. Đây là một tham vọng rất lớn và cũng không chắc nó sẽ đạt được ở mức độ nào. Thành công một phần phụ thuộc vào cách các phương tiện truyền thông và mọi người viết về các giao thức blockchain và cách người dùng hiểu các vấn đề. Hầu hết người dùng có thể sẽ không quan tâm đến testnet, và độ tin cậy của mạng mainnet sẽ rất quan trọng đối với họ.
Mainnet Cardano chạy đáng tin cậy và chưa cần khởi động lại một lần nào. Cho đến nay, không có vụ hack nào ở Lớp thứ nhất. Đây cũng có thể coi là kết quả của một testnet. Nhóm phát triển và cộng đồng cũng đang hoạt động tốt. Các phương tiện truyền thông nên xem xét tốt hơn cách họ thông báo cho người dùng về sự phát triển của phần mềm nguồn mở và các tác giả nên hiểu thêm về các chủ đề họ viết.
Ở góc độ người dùng, chúng ta cũng phải thận trọng hơn trước khi hành động, đặc biệt là khi đón nhận thông tin đa chiều từ các kênh truyền thông. Hãy luôn chuẩn bị cho mình kiến thức và sự hiểu biết về dự án để không bị những thiệt hại không đáng có khi tiếp cận những nguồn tin mang tính định hướng và thiếu tính khách quan.
Nguồn bài viết tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới