Djed biến ADA thành tiền tệ dự trữ
Ngày 18 tháng 02 năm 2023
Nguyên tắc cơ bản của dự án Djed là sử dụng giá trị của một tài sản kỹ thuật số để tạo ra một tài sản kỹ thuật số khác. Djed sử dụng giá cả không ổn định của ADA để tạo ra một stablecoin có giá trị được neo chốt bằng USD. Điều này làm cho ADA trở thành một loại tiền dự trữ. Điều này chỉ áp dụng cho hệ sinh thái Cardano. Tuy nhiên, khái niệm về stablecoin thuật toán là một cách mà chúng ta có thể dùng để thay thế các loại tiền tệ pháp định (fiat) hiện nay. Trước khi chế độ bản vị vàng bị bãi bỏ, tiền giấy luôn được đảm bảo bằng kim loại quý là vàng. Cần phải có một cơ quan trung ương để vận hành một hệ thống như vậy. Khái niệm về stablecoin thuật toán sẽ là tiêu chuẩn vàng cho thời đại kỹ thuật số. Chúng ta có thể sử dụng các loại crypto giảm phát như ADA hoặc BTC làm tài sản thế chấp cho các loại tiền ổn định như DJED. Dựa trên thuật toán blockchain Cardano và Plutus, loại tiền này có thể hoạt động mà không cần có bất cứ tổ chức trung tâm nào vận hành nó.
TÓM TẮT
- Vấn đề chính của tiền ngày nay là thiếu sự gắn bó với hàng hóa hoặc tài sản khan hiếm và luôn có sự hiện diện của cơ quan trung ương.
- Tiền ổn định thuật toán có thể trở thành tiêu chuẩn vàng mới.
- DJED được đảm bảo bởi giá trị ADA có số lượng hạn chế nên không thể in tiền ổn định một cách tùy ý.
- Nếu nhu cầu về DJED cao, số lượng tiền ADA ngày càng tăng sẽ bị khóa trong kho dự trữ Djed.
- Stablecoin có thể chấm dứt kỷ nguyên dự trữ thâm hụt (fractional reserves)
Các vấn đề của tiền tệ fiat
Vì lý do thực tế để dễ sử dụng, tiền vàng đã bị thay thế bằng tiền giấy. Mọi người tin tưởng vào tờ tiền giấy vì họ có thể đến ngân hàng trả lại tờ tiền giấy và đổi nó lấy vàng. Nếu 10.000 miếng vàng được giữ trong ngân hàng vào một thời điểm nhất định thì sẽ có một số lượng các tờ giấy bạc trị giá 10.000 miếng vàng được lưu hành trong dân chúng. Khi đó, tất cả những tờ giấy bạc này đều được đảm bảo bằng vàng.
Khi tiền tệ được neo chốt bằng vàng, đó được gọi là chế độ bản vị vàng. Tiền giấy được sử dụng trong lưu thông đại diện cho vàng và có thể đổi lấy vàng. Nhưng vấn đề là, các loại tiền giấy được sử dụng ngày nay không còn được đảm bảo bởi vàng nữa. Lượng tiền trong lưu thông khi đó sẽ không bị ràng buộc bởi số lượng vàng thực tế, mà bị chi phối bởi chính sách tiền tệ của các ngân hàng trung ương các nước. Nếu mọi người được cấp tín dụng giá rẻ, rất nhiều tiền sẽ được đưa vào lưu thông và giá cả có thể sẽ tăng lên. Lượng tiền dư thừa trong lưu thông có thể biểu hiện bằng bong bóng giá cổ phiếu, hàng hóa và bất động sản.
Vấn đề chính của tiền ngày nay là thiếu sự gắn kết với một nguồn tài nguyên hoặc tài sản khan hiếm và sự hiện diện của một cơ quan trung ương quyết định chính sách tiền tệ. Các ngân hàng trung ương có thể in tiền vô hạn và không bị giới hạn bởi bất cứ điều gì. Các thành viên của Hội đồng phấn đấu để đáp ứng rất nhiều các mục tiêu kinh tế khác đã đặt ra nhiều hơn nhằm mục đích ổn định tiền tệ. Tuy nhiên, điều này không phải lúc nào cũng thành công. Lạm phát quá mức trong thời gian dài sẽ là một hiện tượng không mong muốn.
Tiền ổn định thuật toán là tiêu chuẩn vàng mới
Các stablecoin thuật toán giải quyết cả hai vấn đề mà tiền gặp phải ngày nay. Các thuật toán thông minh có thể thay thế chính quyền trung ương. Các loại crypto như ADA và BTC có thể được sử dụng làm tài sản dự trữ có nguồn cung hạn chế. Trong thời đại kỹ thuật số, không cần sử dụng tài nguyên vật lý. Thay vào đó, chúng ta có thể dựa vào sự khan hiếm kỹ thuật số.
Cardano và các nền tảng hợp đồng thông minh khác là các mạng phi tập trung cho phép tạo ra các thuật toán mà sau khi được triển khai, mạng lưới có thể được thực thi theo cách phi tập trung. Điều này sẽ làm tan rã quyền lực của chính quyền trung ương. Tất cả các quy tắc có thể được ghi vào mã nguồn và về cơ bản là không thể thay đổi được.
Các lập trình viên có thể đảm nhận vai trò chủ ngân hàng trung ương. Có thể xây dựng một số hình thức quản trị phi tập trung. Về cơ bản nó chỉ là một chi tiết thực hiện. Nếu cần quyết định điều gì đó, tất cả người dùng stablecoin đều có thể bỏ phiếu, không phải bởi một nhóm tiêu biểu nào.
Điều quan trọng là chức năng sẽ hoàn toàn minh bạch. Số lượng tiền dự trữ và số lượng stablecoin đang lưu hành sẽ hoàn toàn minh bạch và không thể thay đổi.
Trong bối cảnh rộng hơn, crypto và stablecoin thuật toán có thể được coi là phương tiện cho phép chuyển niềm tin từ các dịch vụ tài chính truyền thống sang các giải pháp phi tập trung.
Quá trình chuyển đổi từ các loại tiền tệ fiat vẫn còn tương đối ổn định sang các loại crypto dễ biến động giá có thể mất một thời gian rất dài và thậm chí có thể là không thể. Người ta có thể giả định rằng sự biến động giá của crypto có thể sẽ giảm dần. Tuy nhiên, có thể tương đối khó để crypto trở thành một phương tiện trao đổi được sử dụng phổ biến. Mọi người kỳ vọng phương tiện trao đổi sẽ có sức mua ổn định trong ngắn hạn và trung hạn. Khi đó, các stablecoin thuật toán có thể được sử dụng làm phương tiện trao đổi.
Các loại crypto dễ biến động giá với nguồn cung giới hạn và các đồng tiền ổn định theo thuật toán tạo thành một sự cộng sinh hoàn hảo để tạo ra một phương tiện trao đổi kỹ thuật số thay thế.
ADA như một loại tiền tệ dự trữ
ADA có giá cả thị trường. Trong bối cảnh hiện tại, ADA không phù hợp làm phương tiện trao đổi do tính biến động giá cao của nó. Tuy nhiên, giá cả thị trường là một tiện ích có thể được khai thác.
Djed sử dụng giá cả thị trường của ADA để tạo ra một giá trị khác. Giá trị của DJED được chốt bằng USD và được đảm bảo bởi giá trị của ADA. Djed là một stablecoin được thế chấp vượt mức. Điều này có nghĩa là cần có một lượng tiền ADA cụ thể để đúc DJED. Nói một cách đơn giản, Djed là một công cụ ổn định giá trị so với sự dễ biến động giá của đồng tiền ADA.
Hai điều quan trọng.
- Đầu tiên, ADA là một loại crypto phi tập trung giống như các thuật toán Djed. Do đó, hệ thống hoạt động hoàn toàn tự chủ mà không cần sự can thiệp của bên thứ ba.
- Thứ hai, DJED được đảm bảo bởi một tài sản có số lượng giới hạn nên không thể in thêm vô hạn. Số lượng DJED đang lưu hành sẽ luôn bị giới hạn bởi số lượng ADA được đưa vào hệ thống.
Số lượng ADA đã được giới hạn ở mức 45.000.000.000. Do đó, số tiền này về cơ bản là không thể thay đổi theo bản chất của sự phân quyền. Nói cách khác, chính sách tiền tệ của Cardano là bất biến.
Nếu có nhu cầu về DJED, bắt buộc người ta phải đưa ADA vào hệ thống. ADA sẽ bị khóa trong kho dự trữ Djed. Điều này làm cho ADA trở thành tiền tệ dự trữ cho DJED, có thể đóng vai trò là phương tiện trao đổi.
Điều này gợi nhớ đến tiêu chuẩn vàng. Sự khác biệt cơ bản là do tính biến động giá cao nên mức đảm bảo 1:1 không được áp dụng. Đây là lý do tại sao Djed là một stablecoin được thế chấp vượt mức. Thuật toán được thiết kế để cân bằng các cú sốc thị trường và giữ DJED ở mức 1 USD trong khi đảm bảo rằng nó được đảm bảo đầy đủ bởi các đồng tiền ADA.
Nếu nhu cầu về DJED cao, số lượng tiền ADA ngày càng tăng sẽ bị khóa trong kho dự trữ Djed. Điều này có thể tạo ra sự thiếu hụt trên thị trường, điều này sẽ có tác động tích cực đến sự tăng trưởng giá cả thị trường của ADA. Giá cả thị trường của ADA càng cao thì càng có nhiều DJED được đúc.
Giá cả thị trường của ADA sẽ phản ánh sự thành công của dự án Djed. Tất nhiên, Djed không phải là dự án duy nhất trong hệ sinh thái Cardano, vì vậy điều này được áp dụng phổ biến. Bất kỳ ứng dụng thành công nào thu hút được số lượng người dùng cao sẽ tác động đến toàn bộ hệ sinh thái về vốn hóa thị trường.
Những người nắm giữ SHEN và có thể cả COTI sẽ là những người được hưởng lợi nhiều nhất từ sự thành công của Djed, vì tất cả các khoản phí thu được để đúc và đốt DJED sẽ thuộc về họ.
Sử dụng DJED sẽ tạo lưu lượng truy cập trên mạng Cardano. Thông qua các khoản phí, Cardano sẽ là một hệ thống bền vững về mặt kinh tế. Điều quan trọng cần lưu ý là tính bảo mật, tính bền vững và độ tin cậy của Djed được cung cấp bởi Cardano.
Kết thúc thời kỳ dự trữ thâm hụt
Các chủ ngân hàng đã nhận thấy rằng phần lớn số tiền là nằm vĩnh viễn trong ngân hàng. Thông thường, rất hiếm khi người dân đồng loạt yêu cầu rút tiền ra khỏi ngân hàng cùng một lúc.
Phần tiền mà ngân hàng ước tính sẽ không bị người nắm giữ rút ra trong tương lai gần có thể được sử dụng để cho vay lại. Bằng cách cho vay, ngân hàng đã lấy một khoản tiền của người gửi để cho người đi vay dùng, đổi lại người vay có nghĩa vụ hoàn trả số tiền và lãi suất đã thỏa thuận vào một ngày đã thỏa thuận.
Chúng ta hãy xem xét một ví dụ giả định có 10.000 miếng vàng được gửi vào ngân hàng và sẽ có một lượng tiền giấy trị giá 10.000 miếng vàng đang được lưu hành. Giả sử rằng, dựa trên kinh nghiệm lâu năm, ngân hàng biết rằng có khoảng 8.000 miếng vàng luôn luôn nằm trong ngân hàng vì nhiều người không rút ra. Trong ví dụ giả định này, ngân hàng sẽ có đủ khả năng cho vay ra tới 8.000 miếng vàng. Nếu ngân hàng làm như vậy, họ đã bắt đầu hoạt động với một hệ thống dự trữ thâm hụt (fractional reserves) và tất cả số tiền mà nó phát hành không còn được đảm bảo bởi vàng theo tỷ lệ 1:1 nữa. Tại thời điểm này, có 18.000 tờ tiền giấy đang lưu hành, và số tiền giấy này chỉ còn được đảm bảo một phần bằng vàng (thâm hụt). Nói cách khác, 18.000 tờ tiền giấy chỉ được đảm bảo bằng 10.000 miếng vàng.
Ngân hàng đối mặt với rủi ro. Nếu mọi người quyết định rút tiền vàng để lấy tiền giấy, ngân hàng sẽ không có đủ. Sẽ có một cái gọi là rút tiền hàng loạt (bank run). Do không có đủ vàng dự trữ sắn sàng, Ngân hàng sẽ phải vay vàng miếng ở nơi khác để trả và nếu không thành công, họ sẽ bị phá sản.
Các stablecoin thuật toán có thể chấm dứt kỷ nguyên Dự trữ thâm hụt. Djed sẽ không cho phép đúc nhiều DJED nhiều hơn thuật toán cho phép dựa trên số lượng ADA dự trữ. Toàn bộ hệ thống minh bạch và rất dễ kiểm toán. Phân tích trên chuỗi (on-chain), có thể được thực hiện bởi bất kỳ ai trên thế giới vào bất kỳ lúc nào. Số lượng ADA dự trữ và số lượng DJED đang được lưu hành luôn có thể được kiểm tra. Theo thiết kế của Djed, sé không cho phép ai lấy một phần ADA từ quỹ dự trữ và cho ai đó vay lại.
Các ngân hàng thu lợi nhuận từ số tiền mà người dùng ủy thác cho họ để giữ an toàn. Rủi ro chủ yếu do người dùng gánh chịu. Nếu mọi người quen với việc sử dụng ví tự quản, họ sẽ không cần bất kỳ ngân hàng nào. Djed sẽ ở vị trí của một loại ngân hàng trung ương toàn cầu phi tập trung. Từ "trung tâm" thực sự là dư thừa ở đây. Một số dịch vụ tài chính có thể được thay thế hoàn toàn bằng các giao thức phi tập trung.
KẾT LUẬN
Để các stablecoin thuật toán thành công, mọi người cần phải bắt đầu sử dụng chúng. Có nhiều dự án tương tự như thế này trên thị trường, và đó là một điều tốt. Sự đa dạng và cạnh tranh sẽ đảm bảo rằng chỉ những dự án tốt nhất mới tồn tại. Có thể có nhiều stablecoin thuật toán hơn trên các blockchain khác nhau, nhưng số lượng BTC và các loại tiền gốc khác sẽ luôn bị giới hạn. Trong số hàng nghìn loại crypto đang tồn tại, chỉ một số ít trong số chúng có được sự tin tưởng. Chúng chắc chắn sẽ bao gồm các mạng mà trên đó các dự án hữu ích sẽ được tạo ra. Các stablecoin thuật toán tôn trọng tất cả các nguyên tắc phân cấp và chúng ta chỉ có thể hy vọng rằng chúng sẽ sớm thay thế các stablecoin được đảm bảo bằng USD.
Djed hiện vẫn đang còn ở giai đoạn sơ khai và chỉ mới hoạt động được vài tuần tại thời điểm viết bài. Thật khó để dự đoán mức độ thành công của dự án này. Bất kể sự thành công của một dự án cụ thể, thực tế là các stablecoin theo thuật toán sẽ giải quyết vấn đề lớn nhất của crypto hiện nay và đó là rủi ro liên quan đến tính biến động giá cao. Lưu trữ giá trị là một tính năng được cho là không tương thích với phương tiện trao đổi. Tiền của tương lai sẽ được phi tập trung và có thể lập trình được. Sự biến động của crypto là một vấn đề có thể giải quyết được thông qua khả năng lập trình. Với stablecoin thuật toán, chúng ta sẽ không chỉ có một hình thức tiền mới mà còn có tài chính phi tập trung. Và đó là một cuộc cách mạng theo đúng nghĩa của từ này.
Nguồn bài viết tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới