Rút kinh nghiệm từ sự việc của Ardana và Orbis
Ngày 29 tháng 11 năm 2022
Việc các dự án Ardana và Orbis thông báo dừng hoạt động đã gây ra các cuộc tranh luận trong cộng đồng. Các nhà đầu tư cảm thấy thất vọng. Trong thực tế 90-95% startup gặp thất bại. Trong ngành công nghiệp blockchain, con số này có thể sẽ còn tệ hơn nữa. Không có gì nghi ngờ khi tôi nói rằng 99% các dự án sẽ thất bại. Cardano sẽ sống sót sau những dự án thất bại của bên thứ ba giống như tất cả các nền tảng smart contract khác. Hiện đã có vài trăm dự án đang được xây dựng. Ngay cả khi rất bi quan, có thể nói rằng trong vài năm tới chúng ta có thể có 10 dự án thành công với số lượng người dùng lớn. Con số này đi cùng với sự cạnh tranh là đủ cho sự thành công của Cardano. Chúng ta có thể kết luận rằng gần như không có gì thực sự xảy ra và cuộc tranh luận kết thúc ở đó. Tuy nhiên, sẽ thật đáng tiếc nếu chúng ta không rút ra vài bài học từ sự kiện này.
TÓM TẮT
- Dự án Ardana hoàn toàn có thể trả mức lương trên trung bình cho 50 người làm việc trong 4 năm.
- Việc một dự án thất bại là điều bình thường. Trong ngành công nghiệp blockchain, tính minh bạch được quan tâm khi một dự án được cộng đồng tài trợ.
- Blockchain là một ngành giống như bất kỳ ngành nào khác, thậm chí còn rủi ro hơn, vì vậy các luật tương tự được áp dụng ở đây cũng giống như bất kỳ nơi nào khác.
- Dự án Orbis đã đề xuất 1 triệu đô la trong Quỹ Catalyst 8.
- Nếu một dự án của bên thứ ba thất bại thì lỗi nằm ở nhóm đó chứ không phải do nền tảng Cardano.
Cần bao nhiêu tiền để thành công?
Cả hai dự án được nhắc đến đều có cùng một CEO, Ryan Matovu. Thông tin dưới đây đã được công bố trên trang Twitter chính thức của dự án Ardana:
"Thật không may do những phát triển gần đây liên quan đến nguồn vốn và sự không chắc chắn về mốc thời gian của dự án, Ardana đã phải dừng lại. Quá trình phát triển trên Cardano gặp khó khăn với rất nhiều khoản tài trợ đổ vào công cụ, cơ sở hạ tầng và bảo mật."
Vào tháng 11 năm 2021, dự án Ardana đã huy động được 10 triệu đô la trong vòng gọi vốn chiến lược do Three Arrows Capital, CFund và Ascensive Assets dẫn đầu. Vào thời điểm đó, Giám đốc điều hành và đồng sáng lập Ryan Matovu cho biết:
“Cùng với chuyên môn của các nhà đầu tư, khoản tài trợ này sẽ cho phép chúng tôi thiết lập Ardana như một trong những cổng Defi hàng đầu trên blockchain Cardano. Điều này cho thấy một tương lai tươi sáng."
Trước hết, thật thiếu chuyên nghiệp khi đổ lỗi cho nền tảng Cardano về sự thất bại của chính dự án. Nếu bất kỳ dự án nào đang xin tài trợ, họ nên làm quen với sự phát triển trên nền tảng và hiểu về những gì mà họ đang tham gia. Đây là cách duy nhất để ước tính chi phí phát triển trong tương lai. Nếu nhóm bên thứ ba gặp sự cố trong quá trình phát triển ứng dụng, họ có thể yêu cầu trợ giúp từ nhóm IOG, các dự án khác hay cộng đồng. Cả hai dự án Ardana và Orbis đều giả vờ rằng mọi thứ đều ổn cho đến những giây phút cuối cùng. Theo như tôi được biết, không một ai (kể cả các nhà đầu tư) được thông báo về các vấn đề nội tại của dự án.
Tại thời điểm thông báo chấm dứt dự án, stablecoin, nhiều DEX và nền tảng cho vay đã tồn tại trong hệ sinh thái Cardano. Những dự án này có khả năng cung cấp những gì họ đã hứa và sự phát triển dường như đã thành công.
10 triệu USD để phát triển dự án Ardana là ngân sách rất lớn. Nhiều dự án khác trong trong hệ sinh thái Cardano có mức đầu tư thấp hơn rất nhiều. Tất nhiên, sẽ là không hợp lý khi so sánh các dự án khác nhau vì mỗi dự án có tham vọng và điều kiện phát triển khác nhau. Tuy nhiên, chúng ta cần phải xem xét trong bối cảnh chi phí của ngành IT truyền thống.
Mức lương trung bình hàng năm của các lập trình viên ở các quốc gia khác nhau là bao nhiêu?
- Ở Mỹ là 110.000 đô la,
- Canada là 61.000 đô la,
- Đức là 52.000 đô la,
- Singapore là 42.000 đô la,
- Nhật Bản là 36.000 đô la,
- Trung Quốc là 23.000 đô la,
- Ba Lan là 22.000 đô la,
- Ấn Độ là 8.000 đô la.
Nếu Giám đốc điều hành của dự án Ardana trả cho mỗi nhà phát triển mức lương hàng năm là 100.000 đô la, thì 50 thành viên trong nhóm có thể làm việc trong dự án trong 2 năm. Nếu anh ấy đưa cho các nhà phát triển mức lương trung bình của châu Âu, anh ấy có thể thuê 50 nhân viên lập trình trong 4 năm.
Theo danh sách nhóm trên trang web chính thức là đầy đủ thì chỉ có 13 thành viên bao gồm cả Giám đốc điều hành. Tài khoản Twitter của dự án được tạo vào tháng 5 năm 2021. Thời gian tồn tại của dự án là 1,5 năm. Dựa trên tính toán của tôi, ngay cả khi mỗi thành viên trong nhóm nhận 200.000 đô la một năm thì vẫn phải còn hơn một nửa ngân sách.
Sẽ công bằng cho các nhà đầu tư và cộng đồng nếu nhóm giải thích lí do dự án thất bại, những gì họ đã xây dựng được trong thời gian đó, các chi phí liên quan, số tiền còn lại trong quỹ và những gì sẽ được thực hiện với nó.
Bất kỳ dự án nào cũng có thể thất bại vì nhiều lý do khác nhau. Trong ngành công nghiệp blockchain, trước hết các nhóm phải minh bạch. Việc ai đó huy động một số tiền khổng lồ để tài trợ cho một dự án và tuyên bố chấm dứt sau một khoảng thời gian ngắn là điều bất bình thường. Điều này là không thể và chúng ta không nên chấp nhận nó. Nếu dự án được cộng đồng hoặc Catalyst tài trợ dù chỉ một phần, nhóm đó nên nhận thức rằng họ không thể cứ thế bỏ cuộc và rời đi. Họ có trách nhiệm với các nhà đầu tư.
Chúng tôi nghĩ rằng Ardana đã công bố dự án quá sớm và vào thời điểm chưa có sẵn các công cụ phát triển. Có lẽ nhóm đã chọn chiến lược "thử và quan sát".
Tài trợ dự án
Mọi người nên biết rằng đầu tư vào các công ty khởi nghiệp là rủi ro. Ngành công nghiệp blockchain đã thu hút nhiều người không có kinh nghiệm tham gia đầu tư. Họ thường nghĩ rằng mình đang đầu tư vào một cái gì đó mới mẻ ngay từ đầu và sẽ thu được lợi nhuận từ nó. Đây là một sai lầm lớn. Cũng giống như trong bất kỳ ngành công nghiệp nào khác, hầu hết các dự án đều thất bại. Blockchain là một ngành giống như bất kỳ ngành nào khác, thậm chí còn rủi ro hơn, vì vậy các luật tương tự được áp dụng ở đó cũng như bất kỳ nơi nào khác.
Ngành công nghiệp blockchain đặc biệt ở chỗ hoạt động của ngành vẫn chưa bị kiểm soát. Đây là lý do tại sao có nhiều gian lận tại đây hơn trong các ngành khác. Mọi người nên ghi nhớ điều này khi đánh giá rủi ro của một khoản đầu tư. Trong cơn sốt ICO năm 2017, việc các nhóm huy động tiền và lặng lẽ bỏ đi là điều bình thường. Thường thì họ chỉ cung cấp một trang web và viết một tờ giấy trắng.
Những người nắm giữ ADA cũng nên cẩn thận khi bỏ phiếu trong Catalyst. Việc nhận tài trợ của Catalyst trở nên khó khăn hơn đối với các đội. Tuy nhiên, mặc dù đã có nhiều nỗ lực để lựa chọn các dự án phù hợp nhưng vẫn xảy ra trường hợp dự án được tài trợ gặp thất bại. Tôi nhắc lại đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường. Nếu một dự án nhận tài trợ khó được thực hiện, dự án có thể thất bại vì nhiều lý do khác nhau.
Dự án Orbis đã kêu gọi 1 triệu đô la trong Quỹ Catalyst 8. Cộng đồng lo ngại rằng dự án có thể thất bại. Dự án Orbis không được tài trợ. Đây có lẽ là một trong những lý do tại sao dự án kết thúc.
Mặc dù chúng tôi không biết liệu dự án Orbis có tiếp tục nếu nó nhận được tài trợ hay không, nhưng chúng tôi có thể nói rằng Catalyst hoạt động tốt hơn cách huy động vốn ICO thông thường. Các nhóm đăng ký tài trợ trong Catalyst sẽ trải qua một số bộ lọc và phải có khả năng trả lời các câu hỏi liên quan.
Nói chung, các nhóm bên thứ ba cần nhận được tài trợ và điều đó có thể được cung cấp bởi những người dùng trong tương lai hoặc những người sẵn sàng chấp nhận rủi ro. Rủi ro luôn đi kèm với khả năng mất khoản đầu tư. Theo quan điểm của chúng tôi, mọi người không nên mua token cho các dự án mà nhóm của chúng không xác định và không có gì để hiển thị ngoài trang web và sách trắng. Các nhóm chỉ nên yêu cầu tài trợ khi họ có thể đưa ra bằng chứng về ý tưởng.
Có những dự án đã phát hành token sau khi chúng thành công. Nếu một dự án thành công và được thông qua, các token của dự án có xu hướng đạt được giá trị thị trường phù hợp.
Cardano là một nền tảng
Cardano là một nền tảng mở ra khả năng cho các bên thứ ba xây dựng ứng dụng. Bên thứ ba hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc dự án của họ thành công hay thất bại.
Các nhà phát triển ở bên thứ ba quyết định phương thức tài trợ cho dự án. Dự án có thể được tài trợ bởi quỹ VC, Catalyst hoặc cộng đồng. Nhóm sẽ chịu trách nhiệm quản lý tiền một cách thông minh và có thể đầu tư cho sự phát triển đến khi hoàn thành dự án.
Nếu một dự án thất bại, thì đó là lỗi của nhóm chứ không phải nền tảng Cardano. Nó tương tự như việc một công ty khởi nghiệp nhận được vốn đầu tư mạo hiểm để tạo ra một mạng xã hội mới. Họ sẽ chọn nền tảng Java để phát triển. Nếu nhóm không hoàn thành dự án, chắc chắn sẽ không ai tin rằng Java là nguyên nhân gây ra thất bại.
Hệ sinh thái Cardano không dễ dàng với nhà phát triển như các nền tảng phát triển truyền thống. Cardano là một nền tảng mới, vì vậy các nhà phát triển có thể gặp khó khăn về tài liệu, tính khả dụng của công cụ hoặc việc tìm kiếm nhà phát triển. Có thể nhóm phải tự tạo ra một số công cụ cần thiết.
Nhóm phát triển nên phân tích kỹ một nền tảng trước khi quyết định xây dựng trên nền tảng đó. Nếu sau đó họ đảm bảo với các nhà đầu tư rằng họ có thể phát triển ứng dụng theo lộ trình, thì tuyên bố này phải dựa trên thực tế chứ không phải cảm tính. Nhóm cần biết những công cụ và tùy chọn nào có sẵn cho họ và những gì có thể thiếu. Các nhóm có thể cộng tác để phát triển các công cụ hoặc có thể nhận tài trợ để phát triển chúng.
Thật không công bằng khi nhóm Ardana đổ lỗi cho nền tảng của Cardano vì dự án của họ thất bại. Với ngân sách cao, chắc chắn họ có nhiều lựa chọn để giải quyết vấn đề. Ví dụ: có thể tạm dừng dự án, tạo các công cụ cần thiết và sau đó tiếp tục. Có thể CEO của dự án đã không tìm được những nhà phát triển chất lượng. Tất nhiên, đó là thất bại của anh ấy.
Nền tảng Cardano sẽ vẫn tồn tại khi một vài dự án thất bại. Nền tảng không phải lý do của sự thất bại của hai dự án này. Các công cụ và thư viện mới đang dần xuất hiện và các nhà phát triển đang dần học cách sử dụng chúng. Phát triển trên nền tảng Cardano là khả thi và các dự án hiện tại đã chứng minh điều đó.
Ardana và Orbis chỉ là hai trong số nhiều dự án khác có thể thất bại trong tương lai. Đây là sự thật. Các dự án sẽ đến và đi, xuất hiện và biến mất. Nền tảng Cardano sẽ vẫn tồn tại, tiếp tục nâng cấp và cải thiện theo thời gian.
KẾT LUẬN
Các dự án nên có một kế hoạch tài chính tốt về số tiền họ cần để phát triển ứng dụng. Nếu chi phí quá cao nhóm nên giải thích lí do cho điều đó. Tôi dám khẳng định rằng với số ngân sách mà dự án Ardana nhận được, một nền tảng smart contract hoàn toàn mới có thể đã được xây dựng. Rất nhiều ứng dụng hoặc công cụ hữu ích khác có thể được tạo nên với khoản ngân sách 10 triệu USD. Các nhà đầu tư thất vọng nhất vì họ là những người bị ảnh hưởng trực tiếp. Hãy xem liệu nhóm có thể thông báo một cách đáng tin tại sao họ thất bại và có thể trả lại một phần ngân sách cho các nhà đầu tư hay không.
Có rất nhiều sự cạnh tranh trong hệ sinh thái Cardano. Các dự án khác sẽ xây dựng những gì Ardana và Orbis dự định cung cấp. Không có gì thay đổi đối với Cardano và nó chắc chắn vẫn sẽ tồn tại sau sự ra đi của hai dự án này.
Nguồn: tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới