Hiểu về địa chỉ ví của Cardano
Ngày 17 tháng 08 năm 2023 - Chia sẻ bài viết này trên Twitter | Facebook | Telegram
Bạn có thắc mắc làm thế nào để có thể vừa ủy thác tiền ADA cho pool bạn chọn và vẫn có thể chi tiêu chúng cùng một lúc không? Chúng tôi sẽ giải thích cho bạn kỹ hơn trong bài viết này.
Địa chỉ thanh toán và stake
Bạn có thể có nhiều địa chỉ với tiền ADA trong ví của mình. Nếu bạn tạo chứng chỉ stake và gửi nó tới blockchain Cardano, tất cả token sẽ được ủy quyền cho pool bạn đã chọn. Ví dụ, điều này cũng ứng dụng cho các địa chỉ mới được tạo mà bạn gửi ADA từ sàn giao dịch. Ngay khi snapshot tiếp theo xảy ra trong mạng Cardano, các token ADA mới nhận cũng sẽ được kích hoạt sử dụng để stake.
Để đạt được các khả năng được mô tả ở trên, cần phải tách biệt riêng việc theo dõi các giao dịch của tiền ADA và việc ủy quyền của chúng. Chỉ trong một địa chỉ ví duy nhất, Cardano có cấu trúc địa chỉ phân biệt giữa địa chỉ thanh toán và địa chỉ stake (đôi khi được gọi là địa chỉ phần thưởng). Địa chỉ thanh toán nhằm mục đích giữ tiền có thể được chi tiêu. Địa chỉ stake xác định nếu và cách tiền từ địa chỉ thanh toán được sử dụng trong stake.
Trong hình ảnh bên dưới, bạn có thể thấy địa chỉ thanh toán Shelley, bao gồm một phần dành cho tiền (thông tin xác thực thanh toán) và tham chiếu đến địa chỉ stake (khóa stake).
Tiền ADA luôn thuộc về địa chỉ thanh toán (không bao giờ là địa chỉ stake). Mỗi địa chỉ thanh toán có thể tùy chọn tham chiếu đến một địa chỉ stake. Quyền stake của tất cả các token ADA tại địa chỉ thanh toán được liên kết với địa chỉ stake.
Tiền tại địa chỉ thanh toán đại diện cho quyền stake. Địa chỉ stake xác định cách xử lý quyền này. Việc ủy thác tiền ADA cho một pool được thực hiện theo hai bước. Thứ nhất, địa chỉ thanh toán phải tham chiếu đến địa chỉ stake. Sau đó, địa chỉ stake phải được ủy quyền cho pool.
Trong ví, người dùng chọn pool mà anh ấy muốn ủy quyền và xác nhận giao dịch, giao dịch này sẽ được gửi đến blockchain. Chứng chỉ stake được tạo ngầm, chứng chỉ này ủy quyền tiền cho pool đã chọn thông qua địa chỉ stake. Trong quá trình ủy quyền, một tài khoản phần thưởng được tạo trong đó hệ thống tích lũy phần thưởng stake.
Lưu ý rằng địa chỉ stake đã được đăng ký, không phải (các) địa chỉ thanh toán. Do đó, có thể thực hiện một lần đăng ký cho tất cả các địa chỉ thanh toán được tạo trong tương lai. Ngoài ra, hãy lưu ý rằng tiền vẫn nằm trên địa chỉ thanh toán (do chủ sở hữu kiểm soát hoàn toàn) và có thể được chi tiêu.
Bạn có thể dễ dàng phân biệt các địa chỉ với nhau bằng tiền tố. Địa chỉ thanh toán có tiền tố “addr”. Địa chỉ stake có tiền tố “stake”. Hãy nói thêm rằng các địa chỉ Byron không có tiền tố và được mã hóa bởi Base58. Địa chỉ thanh toán Shelley và địa chỉ stake đều được mã hóa bởi bech32.
Tham chiếu địa chỉ stake (Stake Address Reference)
Có ba tùy chọn cho nội dung có thể xuất hiện trong tham chiếu địa chỉ stake của địa chỉ thanh toán Shelley. Dựa trên nội dung của tài liệu tham khảo, chúng tôi có thể chia địa chỉ thanh toán Shelley thành nhiều loại.
Tham chiếu (Stake Address Reference) có thể chứa cái gọi là Giá trị (Value), tức là chỉ hàm băm của khóa xác minh (staking key) hoặc tập lệnh xác thực. Những địa chỉ này được gọi là địa chỉ cơ sở (base addresses).
Hãy nói thêm rằng thay vì khóa stake, tham chiếu có thể đề cập đến hàm băm của tập lệnh (nghĩa là hàm băm của tập lệnh sẽ được sử dụng để chi tiêu).
Khóa stake được sử dụng để kiểm soát quyền stake đối với tất cả các địa chỉ thanh toán được liên kết. Khóa stake thường được sở hữu bởi cùng một thực thể sở hữu các địa chỉ thanh toán, nhưng điều này không phải lúc nào cũng đúng. Có thể một người nào đó không phải là chủ sở hữu của địa chỉ thanh toán có quyền kiểm soát quyền stake (ví dụ: hợp đồng thông minh). Những địa chỉ này được gọi là địa chỉ lai. Lưu ý rằng cần có một khóa khác để chi tiền cho các địa chỉ thanh toán.
Hơn nữa, tham chiếu có thể chứa cái gọi là Pointer. Các địa chỉ này được gọi là địa chỉ Pointer.
Trong trường hợp này, khóa stake được tham chiếu gián tiếp thông qua một Pointer. Tham chiếu trỏ đến vị trí trong blockchain nơi lưu trữ chứng chỉ stake. Khóa stake được lưu trữ trong chứng chỉ. Pointer chiếm một kích thước nhỏ hơn so với stake key. Chỉ cần 3 số để tìm thấy nó: chỉ mục vị trí (slot index), chỉ mục giao dịch (transaction index) trong khối và chỉ mục chứng chỉ (certificate index) trong giao dịch.
Cuối cùng, tham chiếu có thể không chứa bất kỳ thứ gì, chỉ có giá trị được gọi là Null. Những địa chỉ này được gọi là địa chỉ địa chỉ thương mại (enterprise addresses).
Trong trường hợp này, tiền trong địa chỉ thanh toán (payment addresses) không thể được liên kết với quyền stake. Nói cách khác, tiền ADA không thể được sử dụng để stake. Tùy chọn này phù hợp, chẳng hạn như đối với các sàn giao dịch hoặc các tổ chức khác muốn làm rõ rằng họ sẽ không stake ADA.
Có một loại địa chỉ nữa mà bạn nên biết. Điều này không dựa trên nội dung trong tài liệu tham khảo. Đó là một địa chỉ tài khoản phần thưởng (rewards account address).
Địa chỉ phần thưởng là giá trị băm của khóa stake công khai của địa chỉ. Chúng được sử dụng để phân phối phần thưởng stake. Không giống như địa chỉ thanh toán dựa trên mô hình UTxO, tài khoản phần thưởng dựa trên mô hình dựa trên tài khoản. Thanh toán phần thưởng thường xuyên sẽ chỉ làm tăng số dư tài khoản. Ngay sau khi người dùng rút phần thưởng thông qua một giao dịch, một UTxO mới sẽ được tạo từ số dư.
Lời kết
Ví Cardano hoạt động với các địa chỉ rất đơn giản, vì chúng chỉ cần xem thông tin xác thực thanh toán để tìm ra địa chỉ nào thuộc về người dùng. Khi các địa chỉ thanh toán được xác định, bạn có thể dễ dàng đọc các địa chỉ stake liên quan và tìm hiểu tất cả thông tin stake cần thiết.
Nguồn bài viết tại đây
Đọc thêm các bài viết liên quan tại thẻ Tags bên dưới